با وجود اینکه نرخ باروری در سال ۱۳۷۲ به کمتر از عدد ۴ (عدد مطلوب برنامه اول) یعنی ۳.۵۶ رسید اما در همان سال ۷۲، قانون «تنظیم خانواده و جمعیت» با هدف کاهش فرزندآوری به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید!
به گزارش خبرنگار اجتماعی باشگاه خبرنگاران پویا؛ در قانون برنامه اول توسعه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی مصوب سال ۱۳۶۸ ذکر شده است: «برمبنای بررسی‌های به عمل آمده، اعمال سیاست تعدیل موالید از ۶.۴ مولود زنده به دنیا آمده در طی دوران بالقوه باروری یک زن (سال ۱۳۶۵) به ۴ نوزاد در سال ۱۳۹۰ و کاهش نرخ رشد طبیعی جمعیت از ۳.۲ به ۲.۳ درصد در همین مدت با توجه به ساختمان فعلی بسیار جوان جمعیت و ویژگی‌های زیستی و فرهنگی جامعه امکان‌پذیر خواهد بود.»
در بند ۹ قانون برنامه، مربوط به هدف‌های کمی کلان (برنامه توسعه)، عدد ۴ برای نرخ باروری در سال ۱۳۹۰ هدفگذاری شد.
نکاتی در این چند سطر وجود دارد:
نخست؛ مبنای نرخ باروری کل برای آغاز برنامه اول، عدد مربوط به سال ۱۳۶۵ در نظر گرفته شده بود؛ مراجعه به آمارها نشان می‌دهد که نرخ باروری کل در تاریخ تصویب برنامه اول (۱۳۶۸.۱۱.۱۱) نسبت به سال ۱۳۶۵، به میزان زیادی کاهش یافته و به عدد ۴.۶۹ رسیده بود؛ یعنی تنها ۰.۶۹ با عدد مطلوب فاصله داشت!
دوم؛ نکته مهم‌تر آن است که روند کاهشی نرخ فرزندآوری پیش از تصویب برنامه اول و از اوایل دهه ۶۰ آغاز شده بود و به نظر می‌رسد در آن زمان به جای قوانین کاهش فرزندآوری باید برای افزایش فرزندآوری و تغییر روند کاهشی، اقدام می‌شد!
سوم؛ تصمیم‌گیران کشور در آن شرایط، نرخ باروری مطلوب را برای کشور عدد چهار می‌دانستند؛ آیا همان تصمیم‌گیران و البته تصمیم‌سازان که امروز در قید حیات هستند، این عدد مطلوب را تأیید می‌کنند؟
چهارم؛ این عدد آن‌قدر دور از دسترس دانسته شده بود که برای ۲۲ سال بعد در نظر گرفته شده بود، در حالی که پیش از پایان برنامه اول (کمتر از پنج سال) محقق شد!
پنجم؛ با وجود اینکه نرخ باروری در سال ۱۳۷۲ به کمتر از عدد چهار (عدد مطلوب برنامه اول) یعنی ۳.۵۶ رسید اما در همان سال و در تاریخ ۱۳۷۲.۳.۲ قانون «تنظیم خانواده و جمعیت» با هدف کاهش فرزندآوری به تصویب مجلس شورای اسلامی می‌رسد!
“مسعود عالمی نیسی؛ سرپرست مؤسسه تحقیقات جمعیت کشور”
