نشست علمی- تخصصی با عنوان «پنجره جمعیتی و توسعه اقتصادی در ایران» با حضور آقای دکتر علاء الدین ازوجی، مدیر کل دفتر سیاستگذاری و توسعه اشتغال وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و آقای دکتر رسول صادقی، دانشیار جمعیتشناسی دانشگاه تهران و رئیس مؤسسه مطالعات جمعیتی کشور بهعنوان سخنرانان نشست و دکتر ملیحه حدادمقدم، عضو هیأت علمی گروه اقتصاد جمعیت و سرمایه اسنانی مؤسسه بهعنوان دبیر نشست به صورت مجازی در ۲۴ اسفند ۱۳۹۹ با مشارکت حدود ۶۰ نفر از اساتید، محققان و دانشجویان برگزار گردید.
در ابتدای این نشست، خانم دکتر ملیحه حدادمقدم، ضمن تشکر از سخنرانان و حاضران نشست، اهمیت موضوع موردبحث و جایگاه آن در مسائل جمعیتی و اقتصادی را خاطرنشان فرمودند. در ادامه، نشست با سخنرانی آقای دکتر صادقی پیرامون موضوع «تغییرات ساختار سنی، پنجره جمعیتی و سرمایه انسانی در ایران» آغاز شد. ایشان در این بخش از نشست به بررسی مفاهیم اساسی و مهم پیرامون پنجره جمعیتی، ساختار سنی جمعیتی حالحاضر ایران، وضعیت پنجره جمعیتی و لزوم استفاده از این فرصت در ایران پرداختند. آقای دکتر صادقی به این نکته مهم اشاره فرمودند که پنجره جمعیتی مانند یک شمشیر دولبه عمل میکند و میتواند برای کشورهای دارای این ویژگی، منبع فرصتهای فراوانی مانند رشد اقتصادی باشد اما اگر از این فرصت استفاده نشود، وجود حجم بالای جمعیت در سن کار، میتواند منجر به تهدیدهایی همچون بیکاری بالا و ظهور و گسترش مسائل اجتماعی برای اینچنین جوامعی باشد.
ادامه نشست با صحبتهای آقای دکتر ازوجی دنبال شد. آقای دکتر ازوجی در مطالعاتی که پیرامون استفاده مؤثرتر از پنجره جمعیتی انجام داده بودند به این نتیجه دست یافتند که افراد باید زودتر وارد بازار کار شوند و دیرتر خارج شوند. متأسفانه در حال حاضر مدرک گرایی و تمایل افراطی به تحصیلات عالی موجب شده است که جوانان در سن کار در مقایسه با کشورهایی که از فرصت پنجره جمعیتی بهخوبی استفاده کردهاند، دیرتر به بازار کار وارد شده و به دلایلی زودتر از این بازار نیز خارج میشوند. دوره ورود به بازار کار و خروج از آن در ایران به طور متوسط برابر ۲۴ سال است که در زمره کمترین مازادهای کاری در جهان قرار میگیرد. اگر این دوره طولانیتر شود، به دنبال آن رفاه اجتماعی و رشد و توسعه اقتصادی هم افزایش پیدا خواهد کرد و در کنار همه این اثرات مثبت اقتصادی، معضل ورشکستگی و کسری بودجه صندوقهای بازنشستگی هم مرتفع میشود. در ادامه ایشان خاطرنشان کردند که نرخ مشارکت اقتصادی پایین به ویژه برای زنان هم یکی از دلایلی است که کشور ما موفق به استفاده از فرصت پنجره جمعیتی نشدهاند.
پایان بخش نشست تخصصیِ «پنجره جمعیتی و توسعه اقتصادی در ایران»، پرسش و پاسخ شرکتکنندگان و سخنرانان جلسه بود.