به مناسبت هفته پژوهش نشست تخصصی روابط و مناسبات بین نسلی در تاریخ ۲۴ آذر ماه ۱۴۰۰ برگزار شد. در ابتدا دبیر نشست، دکتر فاطمه مدیری، دانشیار گروه مطالعات خانواده موسسه تحقیقات جمعیت کشور و معاون پژوهشی این موسسه، ضمن تبریک هفته پژوهش بر رابطه میان پژوهش و سیاست‌گذاری کارآمد تاکید کردند. همچنین در خصوص روابط بین نسلی به عدم انسجام در شاخص‌سازی و تعاریف مفاهیم نسلی، تقلیل نسل به گروه‌های سنی، و عدم توجه به رویدادهای مهم تاریخی در بررسی نسل‌ها، اشاره داشتند.
اولین سخنران این نشست، آقای دکتر تقی آزادارمکی استاد جامعه شناسی دانشگاه تهران بودند که سخنان خود را با عنوان کدام نسل؟ کدام جامعه؟ مطرح کردند. ایشان به لزوم بازنگری در مفاهیم نسل و جامعه که عمدتا برگرفته از ادبیات غربی است، و لزوم آسیب‌شناسی ادبیات نسلی تاکید داشتند. به نظر ایشان نسل جوان عامل تغییر نیست بلکه نیروی تغییر است و بازیگری با نسل جوان است. نسل میانی صاحب ایده بوده و همه اتفاقات در نسل میانی در جریان است. نسل کهن صاحب تجربه است.
سخنران دوم این نشست آقای دکتر سید محسن فاطمی فوق دکتری روانشناسی از دانشگاه هاروارد و دریافت کننده جایزه بین‌المللی Ellen Langer در Mindfulness بودند که سخنرانی خود را با عنوان پل‌های شکسته ارائه کردند. ایشان در سخنان خود در مقابل منظر مکانیکی، جبری و تطوری نسبت به تعامل نسل‌ها، به نقش سیال هویت در پرتو تعامل‌های درون فردی، اجتماعی و کلان پرداختند. ایشان با تمرکز بر دو مولفه التزام و بحران در تبیین مناسبات بین نسلی و با استفاده از نگاه مربوط به ذهن تجربی، موانع موجود در فضای مناسبات بین نسلی را بررسی نمودند و درون مایه‌های خرد و کلان پل‌های شکسته ارتباطی میان دو نسل موجود در جامعه ایران را مورد بحث قرار دادند.
سخنران سوم این نشست خانم دکتر شیوا پروائی، جامعهشناس سالمندی، خانواده و جنسیت سخنان خود را با عنوان سالمندان و تعاملات خانوادگی بیننسلی ارائه کردند. ایشان در این نشست درباره سویههای پروبلماتیک و نوظهور تعاملات خانوادگی بیننسلی از نگاه و تحربه زیسته سالمندان و تغییر تعاملات خانوادگی بیننسلی بحث کردند. به اعتقاد ایشان، فراتر از تغییرات نسلی در ارزشها، نگرشها و سبکهای زندگی و رشد فردیت و پیگیری هویت شخصی و پروژه خود، تحولات اقتصادی در ابعاد مختلف میتواند بر تعاملات خانوادگی سالمندان تاثیرگذار باشد. نقش نیروهای اجتماعی و ساختاری سطح کلان در شکل تحولات اقتصادی، فقر و پیامدهای نظام اقتصادی تورمی، بیثبات و ناامن میتواند زندگی روزمره سالمندان و تعاملات خانوادگی بیننسلی را تغییر و تجربه اجتماعی جدیدی را تولید و بازتولید کند. روایتهایی که ارائه شد نشان داد، در جامعهای که اقتصاد بر جامعه سلطهگری میکند، تجربه سالمندی و تعاملات خانوادگی میتواند به امری پرمخاطره و ناامن در زندگی روزمره سالمندان تبدیل شود.
سخنران آخر این نشست دکتر فاطمه مدیری، دانشیار گروه مطالعات خانواده موسسه تحقیقات جمعیت کشور بودند که در خصوص گونه شناسی همبستگی و تضاد در روابط میان نسلی نتیجه مطالعه خود را گزارش دادند. ایشان با استفاده از روش تحلیل طبقه پنهان به گونه‌شناسی روابط فرزندان بزرگسال و والدین (به تفکیک پدر و مادر) پرداخته‌اند. نتایج تحقیق نشان داده: الگوی روابط فرزندان بزرگسال با پدر و مادر تقریبا یکسان بوده و ۴ گونه رابطه هماهنگ، رابطه دوگانه، رابطه عاطفی و رابطه ناسازگار شناسایی شده است. این گونه‌ها بر اساس شرایط ساختاری شکل گرفته و متاثر از جنسیت فرزندان بزرگسال، سن فرزندان بزرگسال، تعداد خواهر و برادران، فاصله جغرافیایی و وضعیت زناشویی بوده‌اند. کیفیت رابطه با والدین به طور معناداری در گونه هماهنگ و در گونه عاطفی، بیش از سایر گونه‌ها بوده است. پایان این نشست به پرسش و پاسخ اختصاص داشت.
