موسسه تحقیقات جمعیت کشور درچارچوب مأموریت ارتقاء کارآمدی درحوزه سیاستگذاری جمعیت و نقش آفرینی واقعی، اهداف و جهت‌گیری‌های راهبردی و تقویت ظرفیت‌‌های سیاست‌پژوهی موسسه، سومین نشست آموزشی با عنوان «حکمرانی، خط مشی‌گذاری وخط مشی پژوهی» را روز سه شنبه مورخ ۱۸ بهمن ماه ساعت ۹ تا ۱۲ با حضور آقای دکتر فرج اله رهنورد، استاد تمام و عضو هیأت علمی موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه ریزی به عنوان مدرس دوره و با مشارکت اعضای هیأت علمی در سالن کنفرانس موسسه برگزار نمود. در این دوره آقای دکتر فیروز رازنهان، معاون پژوهشی و فناوری موسسه، ضمن خیر مقدم، بر ضرورت و اهمیت سیاست پژوهی در حوزه مطالعات جمعیتی با توجه به نقش حاکمیتی موسسه و توانمندسازی آن توسط اعضای هیأت علمی و گروه های پژوهشی در این حوزه تأکید کردند. و اینکه تحلیل مسائل موجود و ناظر به آینده در حوزه جمعیت، درخلاء اتفاق نمی افتند و خط مشی ها همیشه وجود داشته و خواهند داشت. همچنین بر نقش راهگشای بهره گیری هوشمندانه و عالمانه از تجربیات ملی و جهانی، مطالعات تطبیقی و … در این حوزه اشاره نمودند.
در ادامه جلسه آقای دکتر رهنورد ضمن مروری بر مباحث قبلی، به دو نمونه گزارش سیاست پژوهشی در زمینه آینده نگری اقتصاد کلان ایران (۹۹-۱۳۹۵) و چالش ها و راهکارهای کارآیی نظام معاملات دولتی در مسیر رشد اقتصادی، بر مساله یابی و مدیریت مسائل اشاره کردند. ایشان ضمن تعریف مسئله، اختلاف بین آنچه باید اتفاق بیافتد و آنچه که اتفاق افتاده است، تصریح کردند مسئله عمومی باید جنبه عمومی داشته باشد. مسئله عمومی غالبا از جنس مباحث راهبردی هستند. سپس به تعدادی از روش های مسئله یابی همچون شنود انتقادی، تحلیل روندها (تحلیل کلان روندهای محیطی)، تحلیل لایه علّی، آسیب شناسی سیستم و مدل سیستم های مانا (شامل زیر نظام هویت یا خط مشی، هوشمندی یا توسعه، انسجام، هماهنگی و اجرایی) اشاره کردند. ایشان ضمن تمایز مفهومی مسئله از چالش، معضل، تنگنا، نگرانی، مقوله و گرفتاری بر ضرورت شناخت فضاهای مسائل، فرصت ها و راهکارها اشاره داشتند. همچنین چرخه حیات مسائل عمومی که شامل تغییر انتظارات عمومی، چانه زنی سیاسی و تدوین قانون است مطرح و در نهایت اولویت بندی مسائل و دستور گذاری تشریح شد. هزینه های ناشی از مسئله، دردسترس بودن راهکار، تأثیر مسئله، در دسترس بودن منابع برای حل مسئله (زمان، منابع مالی، تجهیزات و نیروی انسانی)، فوریت حل مسئله و اندازه مسئله (تعداد افرادی که از آن تأثیر می پذیرند) بعنوان معیارهای اولویت بندی مسائل مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. جلسه با بحث و تبادل نظر بین اعضا جمعبندی و به پایان رسید.
