نشست تخصصی با عنوان «محیط زیست و سلامت جمعیت» در تاریخ ۲۰ مهرماه سال ۱۴۰۰ به همت گروه جمعیت، اقلیم و محیط زیست موسسه بصورت مجازی و به میزبانی موسسه مطالعات و مدیریت جامع و تخصصی جمعیت برگزار شد. خانم دکتر گیتی بهرامی دکترای تخصصی سلامت و رفاه اجتماعی- عضو هیات علمی مرکز تحقیقات SDH دانشگاه علوم پزشکی البرز و جناب آقای حبیب الله صادقی دانشجوی دکتری جمعیت شناسی دانشگاه تهران سخنرانان مدعو و دکتر علی عزیزی استادیار گروه جمعیت، اقلیم و محیطزیست موسسه، دبیر این نشست بودند.
در ابتدای نشست، آقای دکتر عزیزی بعنوان مقدمه نقش و اهمیت دو مقوله مهم سلامت جمعیت و محیط زیست را مورد اشاره قرار دادند. در این رابطه بر دیدگاه های منتهی به حفاظت و حمایت از محیط زیست اشاره شد و بر لزوم برخورداری از محیط زیستی سالم برای داشتن جامعه و جمعیتی سالم تأکید شد. همچنین عنوان شد که دلیل اصلی اهمیت یافتن مسائل محیط زیستی در وهله نخست به نقش محیط زیست در سلامت جمعیت و جامعه انسانی بر میگردد.
در ادامه نشست، خانم دکتر گیتی بهرامی به عنوان سخنران اول در خصوص «تغیر اقلیم و سلامت کودکان» تأکید داشتند که تغییر اقلیم با متأثر نمودن دسترسی به آب آشامیدنی سالم، دسترسی به هوای پاک و غذاهای مقوی، سلامت انسانی را تحت تأثیر قرار میدهد. همه انسانها تحت تأثیر پیامدهای تغییر اقلیم قرار خواهند گرفت ولی برخی گروهها نسبت به گروه های دیگر آسیب پذیرترند. نتایج پژوهشهای انجام شده نشان دادهاند که معیارهایی مانند سن، سلامت، درآمد و اشتغال با آسیبپذیری گروههای مختلف در برابر تغییر اقلیم ارتباط دارد و در این بین بسیاری از تحقیقات کودکان را به عنوان یک گروه آسیبپذیر در برابر تغییر اقلیم شناسایی کردهاند. چرا که کودکان در حال رشد، رفتارهایی منحصربهفرد در برخورد با دنیای اطراف خود دارند و چون سیستم تنظیمکننده دما در آنها هنوز رشد نکرده و نابالغ است، کودکان و نوزادان در برابر گرما بیشتر آسیبپذیر میباشند؛ بنابراین پیامدهای اجتماعی و اقتصادی ناشی از تغییر اقلیم گریبان کودکان را نیز میگیرد. در این راستا کودکانی که با محرومیت اقتصادی- اجتماعی رو به رو هستند در کنار کودکان بومی و کودکان با بیماریهای مزمن، بیشتر در معرض ریسک تغییر اقلیم می باشند. در نهایت میتوان گفت کودکانی که در مناطق فقیرنشین شهری و حاشیهها زندگی میکنند بیشتر با چالشهای تغییرات آب و هوایی مواجه خواهند شد. با این حال شواهد علمی در زمینه بررسی رابطه تغییر اقلیم و سلامت کودکان بسنده نمیباشد. در این زمینه نیاز است تا گروههای بالینی، فعالان سلامت جهانی و پژوهشگران به یکدیگر پیوسته و رهبران بینالمللی را در خصوص تهدید قریب الوقوعی که کودکان و سلامت آنها را تهدید میکند به چالش بکشند.
در ادامه سخنران دوم این نشست، جناب آقای صادقی در خصوص «اثر آلودگی هوا بر سلامت» عنوان داشتند که ارتباط جمعیت و محیط زیست دارای پیچیدگی بسیاری است. این رابطه تنها به سلامت جمعیت محدود نبوده و همواره پیامدهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، جمعیتی و بهداشتی فراوانی برای جامعه خواهد داشت. ایشان در ادامه، آلودگی هوا و ارتباط آن با سلامت جمعیت در شهر اهواز را به صورت موردی مطرح و عنوان کرد که در شهر اهواز ارتباط بین شاخصهای آلودگی هوا و اختلال در سلامت انسانی در فصل زمستان بیشتر است. در این میان، ذرات معلق کوچکتر از ۵/۲ میکرون، ذرات معلق کوچکتر از ۱۰ میکرون، مونوکسید کربن و نیتریک اکسید به ترتیب بیشترین اثرات را بر اختلال در سلامتی در شهر اهواز دارند. از این رو کاهش اختلال در سلامت انسانی نیازمند سیاستگذاری و اجرای برنامه های مؤثر در راستای کاهش این آلاینده ها است.
در پایان حاضران در نشست نیز پرسشها و دیدگاههای خود را مطرح و در نهایت امر جمعبندی صورت گرفت.