مجری: دکتر علی عزیزی
ناظر: دکتر ولیاله رستمعلیزاده
فقرزدایی و حفاظت از محیطزیست دو رکن اساسی در دستیابی به توسعه پایدار است. این دو رکن و ارتباط بین آنها از موضوعات مورد علاقه و چالشبرانگیز دنیای علم بوده است. هرچند در این رابطه مطالعات و تحقیقات متعددی صورت گرفته است، هنوز هم در خصوص ارتباط بین این دو رکن، تفاوت دیدگاه و بحثهای مختلفی وجود دارد. تحقیق حاضر با هدف بررسی نظری و تجربی این ارتباط در سطح بینالمللی صورت گرفته است. در این راستا در ابتدا مبانی نظری و پیشینه تحقیق، مورد بررسی قرار گرفت و دیدگاهها و شاخصهای مرتبط مورد تحلیل واقع شد. در ادامه از دو شاخص جهانی عملکرد محیطزیست و نسبت جمعیت زیرخط فقر ملی برای بررسی ارتباط بین فقر و تخریب محیطزیست در سطح کشورها استفاده شد. دادههای مربوط به شاخص عملکرد محیطزیست از گزارش ۲۰۲۰ دانشگاه یل تهیه شد. همچنین دادههای نسبت جمعیت زیرخط فقر ملی نیز از گزارشهای بانک جهانی استخراج گردید. در ادامه برای تحلیل ارتباط این دو از همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی استفاده شد. یافتههای تحقیق نشان داد که همبستگی بین شاخص عملکرد محیطزیست و نسبت جمعیت زیرخط فقر ملی ۵۰۵/۰- میباشد. بهعبارتی با کاهش فقر، شاخص عملکرد محیطزیست بهبود مییابد. تحلیل رگرسیونی بین نسبت جمعیت زیرخط فقر ملی بهعنوان متغیر مستقل و شاخص عملکرد محیطزیست بهعنوان متغیر وابسته نیز نشان داد که حدود ۲۶ درصد از تغییرات متغیر وابسته توسط متغیر مستقل تبیین میشود. تحلیل همبستگی و رگرسیونی با توجه به گروهبندی درآمدی کشورها توسط بانک جهانی نیز نشان داد که در بین کشورهای با درآمد کم و شاخص عملکرد محیطزیست آنها ارتباط منفی و معناداری وجود دارد. لیکن این ارتباط در خصوص سایر گروهای درآمدی ضعیف بوده و معنادار نمیباشد. بهعبارتی دیگر شاخص نسب فقر ملی در کشورهای با درآمد بالا تبیینکننده مناسبی برای شاخص عملکرد محیطزیستی و بهتبع برای تخریب محیطزیست نیست.